Inleiding
De Citroën H en HY, was niet alleen een vooruitstrevende (bedrijfs)auto in zijn tijd. Er is meer opmerkelijk aan deze praktische ‘utilitaire’. Qua productie aantallen heeft de H/HY geen echte records gebroken, of zijn deze ondertussen al overtroffen, want de teller stopte bij 475.000 stuks.
Maar in productie looptijd is deze voorwielaangedreven bedrijfswagen absoluut ongeevenaard gebleven. Van 1947 tot 1982, ruim 34jaar! zou de H/HY/HZ met slechts geringe wijzingen en specificatie-afwijkingen in productie blijven.
Het concept was even eenvoudig als wel doordacht; motor, aandrijflijn [voorwielaandrijving] en versnellingsbak waren compact gebouwd en in combinatie met een niet-zelfdragende carroserie, waren er door deze modulaire bouwwijze zeer veel opbouwmogelijkheden op basis van chassis-cabine naast de verschillende af-fabriek uitvoeringen. Ook was het vrij eenvoudig het chassis te verlengen wat voor de bekende marktverkoopwagen weer erg praktisch wasen zeer veel aparte opbouw varianten leidde. Denk daarbij ook aan zeer bijzondere voertuigen die voor promotionele doeleinden werden ingezet en met name in de Tour caravaan.
Door de jaren heen en gedurende de life-cycle van de H-serie, wijzigde onder andere de voorruit van klein met spijltjes naar 1 grote ruit. Verder kun je ook op de onderstaande foto’s verschillen ontwaren in de achterste wielkasten. Zo waren er aanvankelijk volledig open, halfronde achterste wieluitsparingen en kwamen er later rechthoekige half bedekkende varianten.
Aan de technische zijde waren er wijzigingen o.a. in motorisering. Zo werd er een nu zeer gezochte diesel uitvoering toegevoegd die van een Lister-Perkins blokje gebruik maakte. Echte kenners zullen nog veel meer uitvoeringsverschillen kunnen opsommen maar dit zijn de meest kenmerkende.
Specifiek voor de hoogwerker opbouw zijn er ook nog een tweetal verschillen en die hebben met het cabine dak te maken. Als je de foto’s goed bekijkt zul je zien dat er varianten zijn waarvan de hoogwerker-giek half in het cabine dak verzonken zijn wanneer de instalatie is ingeschoven, maar ook varianten waar het dak bolrond is gebleven en waarbij de giek tijdens het transport op een grote H-vormige gaffel rust.
De voorganger van de H/HY was overigens de veel minder bekende Citroën TUB welke tussen 1939 en 1946 slechts 1746 keer gebouwd werd. Uiteraard was de WO II hier mede debet aan. De naam TUB stond voor ‘Traction Utilitaire de type B’.
Er was eveneens een tijdje een bijna vergelijkbare TUC leverbaar.
Aandrijflijn en enkele andere componenten werden van de populaire TA gebruikt.
De HY werd op verschillende locaties gebouwd en wat niet veel mensen weten, is dat er ook in Amsterdam HY’s werden geassembleerd, tijdens de echte hoogtij periode van de H-serie.
Nadat het doek was gevallen voor de H-bouwserie werd het stokje over genomen door de C35, een samenwerkingsproject met Fiat-Iveco.
Citroën heeft altijd een prominente rol gespeeld in het segment van de kleine bedrijfswagen en ook nu nog is er een afgewogen leveringprogramma met de Berlingo I en II, de Jumpy en Jumper.
Foto’s van het origineel
Er zijn best wel wat foto’s te vinden van vergelijkbare uitvoeringen, niet zo heel verwonderlijk als je bedenkt dat de H/HY/HZ nog altijd zeer populair is bij liefhebbers, en vergeet niet er zijn echt honderden verschillende uitvoeringen gebouwd en verbouwd van de golfplaten-bus.
Het leuke is dat het schaalmodel enige tijd geleden voor me uit Frankrijk werd meegenomen door vriend en verzamelaar Theo204205 die bij tijd en wijle ook hier op het forum aanwezig is.
Tijdens deze reis door Frankrijk werden door hem ook onderstaande foto’s gemaakt van een exemplaar die in de Auvergne ergens werd aangetroffen. Met dank maak ik dan ook gebruik van deze foto’s om het korte essay op te illustreren en op te vrolijken en te laten zien hoeveel fraais er nog op het Franse platteland valt aan te treffen, als je een beetje geluk hebt.
Fiche Technique
De hier getoonde HY met hoogwerker opbouw is van het modeljaar 1963.
Een aantal parameters die voor dit model gelden;
Gewicht : 1.450 kg
Lengte : 4.260 mm
Breedte : 1.990 mm
Hoogte : 2.300 mm
Motor : 4 cilinder lijn motor
Inhoud : 1.911 ccm
Topsnelheid: 88km/h
Électricité de France et Gaz de France (EDF/GDF)
Électricité de France is het grootste elektriciteitsbedrijf van Frankrijk en het op twee na grootste van heel Europa. Het bedrijf levert ruim 125 gigawatt en laat daarmee vooraanstaande Europese concurrenten ver achter zich. De cijfers die bekend zijn stammen van 2005 en tonen dat het bedrijf een omzet genereerde van 25,2 miljard, klinkt rooskleurig maar daar staat helaas tegenover dat het ook een schuld van ruim 19miljard met zich mee draagt. Mede hierdoor lieten grote institutionele beleggers (pensioenfondsen, oveheden en grote beleggingsmaatschappijen) het massaal afweten tijdens de beursgang in 2005. Men rekende op 7 miljard winst maar dit pakte geheel anders uit. Dit in tegenstelling tot de zeer succesvolle beursgang eerder van zusterbedrijf GDF. Overigens heeft EDF 161.000 werknemers en voorziet zij 41 miljoen (particuliere)klanten van stroom.
Tot zover de cijfertjes en wetenswaardigheden over deze onderneming.
Het schaalmodel
Inmiddels zijn de Citroëns H uit de gelijknamige modelauto serie die via de Franse kiosken verkocht worden in veel gedaanten verschenen. De hier getoonde “plateau- cabine” waar de hoogwerker op gemonteerd is, is nummer 3 in de serie, en dus be-
trekkelijk vroeg in de serie verschenen. Op deze plek zullen de komende tijd met ruime tussenpozen nog verschillende varianten aanbod komen.
Het model zit goed in elkaar en heeft een aantal leuke en goede accenten. Zo is de kleurstelling goed getroffen, altijd weer afwachten of dit dicht genoeg bij de originele kleur in de buurt komt.
Het schaalmodelletje is voorzien van een kentekenplaat uit het departement 51, Marne. Het meest bekend is de streek Champagne Ardenne, met Reims als voornaamste plaats. Daar komt ook deze HY vandaan zo is duidelijk te lezen op het bestuurdersportier. Kleine details, maar o zo leuk want dat maakt dat het verhaal tot leven komt.
Groeten,
Arie-Jan
